وجه تسمیه وردنگون ( وردنجان )
یکی ازوجه تسمیه های وردنگون
وَردَنگون ، نام دیگروردنجان است وهنوز در بسیاری از گفتگوها استفاده می شود ، مابرآنیم علت این نامگذاری رابا سند و مدرک روشن سازیم .
معنی و مفهوم وردنگون
وَرْدَنْ +گون
(وَرْدَنْ ) یعنی چه ؟
(وَرْدَنْ ) از کلمه (وَرْدَنِه) می باشد
لغتنامه دهخدا : وردنه = [ وَ دَ ن َ / ن ِ ] (اِ) واردن . چوبک . شوبق [ معرب ] . تیرک . چوبی باشد هردو سر باریک و میان گنده که خمیر نان را بدان پهن سازند.
فرهنگ معین : وردنه = (وَ دَ نِ) (اِ.) نورد؛ چوب استوانه شکلی که خمیر را با آن پهن می کنند.
فرهنگ عمید: وردنه = چوبی استوانهایشکل که با آن خمیر نان را پهن میکنند،
فرهنگ فارسی هوشیار : وردنه = (اسم) چوبی است استوانه یی دارای دنوسرباریک ومیان گنده که خمیرنان را بوسیله آن پهن سازند نورد، (چوی که چرخ دور آن گردد محور )
حل جدول : استوانه خمیر پهن کن
ومعنی گون یا گان هم درفارسی به جمع اطلاق شده مثل آسیب دیدگان ، خزندگان و... بسیاری ازنامهای شهرها و روستاهای ایران
ضمنا دراین که چرا «گون» تبدیل به «جان» شده تصمیمات کشوری است ، مثل صدها روستا یا شهرهای بزرگ
مثال : (پُل وَرگون = فَلاوَرجان ) - ( هُوشِگون = هَفشِجان ) - ( اُشتُرگون = اُشتُرجان ) و...
و اما تاریخچه نان در وردنجان
1- در زمانی که هنوز کاشت گندم به حد کافی نرسیده بود و اگر هم کاشت می شد با آفاتی چون ملخ و کورک روبرو میشد هیچ محصولی از ساقه های گندم به دست نمی آمد ،مردم وردنجان با گیاهان خوراکی نانی به نام #نان_علفی می پختند و می خوردند. (نون علفی )
بعد از نان علفی با استفاده از دانه های ارزن که خوراک پرندگان است نانی به نام #نان_ارزنی می پختند و می خوردند. (نون ارزنی )
همچنین نان بَزْرَکی که از دانه های روغنی بَزرَک تهیه میشد (نون بَرزِکی)
بعد از نان ارزنی و نان بَزرَک از دانه های هُلّرکه در فرهنگ فارسی به نام (خلر) یا سنگنک نام برده شده نان هُلّری می پختند و صرف میکردند (نون هُلَّری )
وبعد ازاین نانها بود که با کاشت جُو موفق به پخت نان جو شدند که روزگار طلایی این مردم بحساب می آمد. ( نون جو)
و بعد از سالهای سال نان گندم که خوراک کدخدا منشی و شاهانه بود به مروردر بین عموم رایج شد و نان گندم می خوردند.( نون گندم)
در اینجا لازم می دونم به انواع نان که با آرد گندم طبخ می شداز جمله نان خشکه – نان دووالی – بویته – خوشوا - قاقولی (کاکولی) یوخه ( نون تیری یا نون تُوه یی ) اشاره کنم . که هنری خاص در دست بانوان وردنجان بود.
و تنها وسیله ای که برای پهن کردن این نان ها استفاده می شد وَردَنِه بود. وَرْدَنِه در وردنجان نام دیگری دارد که«تیربَلگ کن» می گویند.
2- وردنجان از نظر موقعیت جغرافیایی در ابتدای مسیرهرچگان که از آنجابه روستاهای دیگر متصل میشودو درابتدای تومانک که به بارده و اورگان و... متصل می شود همچنین در ابتدای مسیرشهربِن قراردارد که به دهها شهروروستا مثل ، لارک ، شیخ شبان ، هوره ، دشتی و... متصل می شود .
درحقیقت وجود این سه دروازه از وردنجان باعث می شده که تمام رفت آمدها از وردنجان صورت گیرد .
آن هم درزمانی که مسافرت ها و تجارت ها پیاده یا با حیوان صورت می گرفته بنابراین ناچار به بیتوته دروردنجان می شدند . و این مهمان نوازی و نان دهی ازقدیم الایّام در وردنجان وجود داشته و اکثرخانواده های وردنجانی با اهالی توابع اطراف آشنایی کامل داشتند.که حتی در این راستا وصلت هایی با اهالی مناطق هم جوار صورت گرفت و هنوز این رابطه برقرار است و نسل آنان در وردنجان وجود دارد.
توجه توجه توجه : تکمیل مطلب وجه تسمیه در لینک زیر
من الله توفیق و التماس دعای فرج